از قحطی تا فروپاشی: چرا باز شدن رفح اولویت فوری جامعه جهانی است؟
در شرایطی که نوار غزه پس از ماه‌ها محاصره شدید با بحران بی‌سابقه غذایی، دارویی و سوختی مواجه است، گذرگاه رفح به عنوان آخرین شریان حیاتی برای بقای بیش از دو میلیون فلسطینی تبدیل شده است. این گذرگاه که تنها مسیر زمینی خارج از کنترل رژیم صهیونیستی است، تحت مدیریت مصر قرار دارد و بستن آن به معنای محکوم کردن مردم غزه به قحطی گسترده و فاجعه انسانی است.
با توجه به گزارش‌های اخیر سازمان‌های بین‌المللی، گشایش این گذرگاه نه تنها یک ضرورت انسانی، بلکه آخرین فرصت برای جلوگیری از فروپاشی کامل اجتماعی و اقتصادی در غزه محسوب می‌شود.
رفح تنها راه تنفسی مردم غزه
با مسدود شدن تمام مرزهای غزه توسط رژیم صهیونیستی، گذرگاه رفح به عنوان تنها مسیر زمینی برای ورود کمک‌های بشردوستانه باقی مانده است. این گذرگاه که در مرز مصر و غزه قرار دارد، در سال‌های اخیر بارها به دلایل امنیتی و سیاسی بسته شده، اما اکنون با تشدید بحران غذا و دارو، بازگشایی آن به یک امر حیاتی تبدیل شده است.
بر اساس گزارش سازمان ملل متحد، بیش از 90 درصد جمعیت غزه با ناامنی غذایی شدید روبرو هستند و ذخایر دارویی به کمتر از 10 درصد نیاز واقعی کاهش یافته است. در چنین شرایطی، هر گونه تعلل در گشایش رفح به معنای تشدید مرگ و میر کودکان، بیماران و غیرنظامیان است.
نقش حیاتی در مهار قحطی گسترده
گزارش‌های متعدد از نهادهای بین‌المللی، از جمله سازمان ملل متحد و سازمان‌های حقوق بشری، تصریح می‌کنند که بخش اعظم جمعیت غزه، به ویژه کودکان، با گرسنگی شدید و سوء تغذیه حاد مواجه هستند. شرایط به حدی وخیم است که بسیاری از مناطق در آستانه قحطی مطلق قرار گرفته‌اند.
در چنین وضعیتی، ورود فوری و بی‌وقفه کامیون‌های حاوی کمک رسانی بشردوستانه، تنها از طریق رفح امکان‌پذیر است. باز شدن کامل و دائمی این مسیر، می‌تواند موج عظیمی از امدادرسانی را به داخل غزه سرازیر کند و جان هزاران کودک، بیمار و افراد آسیب‌پذیر را از مرگ حتمی نجات دهد. بدون دسترسی به غذا، آب سالم و دارو، امید به بقا برای بسیاری از ساکنان غزه به سرعت رو به کاهش است.
احیای ظرفیت‌های امدادرسانی بین‌المللی با گشایش رفح
نهادهای بین‌المللی امدادرسان نظیر هلال احمر، سازمان ملل متحد (به ویژه آنروا)، پزشکان بدون مرز و ده‌ها سازمان غیردولتی (NGOs)، همگی دارای ظرفیت‌های عظیمی برای امداد بین‌المللی هستند. اما تمام این توانایی‌ها و برنامه‌ریزی‌ها تنها زمانی می‌توانند به مرحله اجرا درآیند که گذرگاه رفح باز باشد و امکان ورود میدانی پرسنل، تجهیزات و کمک‌ها فراهم شود.
مسدود بودن این گذرگاه به معنای فلج شدن کامل عملیات امداد بین‌المللی است. تیم‌های پزشکی نمی‌توانند وارد شوند، داروخانه‌ها خالی می‌مانند و مراکز توزیع غذا تعطیل می‌شوند. در واقع، رفح شاه‌کلید فعال‌سازی مجدد و گسترش مقیاس فعالیت‌های این نهادهاست که در غیر این صورت، تنها نظاره‌گر فاجعه‌ای انسانی از دور خواهند بود.
جلوگیری از فروپاشی اجتماعی در غزه
تداوم محاصره و قطع کمک‌ها نه تنها باعث گرسنگی، بلکه منجر به فروپاشی کامل سیستم‌های بهداشتی، آموزشی و اجتماعی در غزه شده است. بیمارستان‌ها بدون برق و دارو عملاً تعطیل شده‌اند، مدارس به پناهگاه‌های موقت تبدیل شده‌اند و بیماری‌های واگیر به دلیل کمبود آب آشامیدنی در حال گسترش است.
دبیرکل سازمان ملل در بیانیه‌ای هشدار داد که اگر گذرگاه انسانی رفح به سرعت باز نشود، غزه به یک «منطقه غیرقابل سکونت» تبدیل خواهد شد. این وضعیت نه تنها یک تراژدی انسانی، بلکه یک شکست بزرگ برای جامعه جهانی در حمایت از حقوق بشر است.
افزایش مشروعیت مطالبه جهانی
فشار بین‌المللی بر مصر برای بازگشایی گذرگاه رفح در حال افزایش است. بسیاری از کشورها و نهادهای حقوق بشری خواستار اقدام فوری قاهره برای جلوگیری از فاجعه انسانی در غزه هستند. شبکه الجزیره در گزارش ویژه خود در جولای ۲۰۲۵ اشاره کرد که مصر تحت فشارهای سیاسی و امنیتی از سوی رژیم صهیونیستی قرار دارد، اما این مسئله نباید بهانه‌ای برای نادیده گرفتن حقوق مردم غزه باشد.
گروه‌های مدافع حقوق بشر تأکید کرده‌اند که باز نگه داشتن رفح نه تنها یک وظیفه انسانی، بلکه یک تعهد حقوقی بر اساس قوانین بین‌المللی است. جامعه جهانی باید مصر را به ایفای نقش خود در نجات کودکان غزه و غیرنظامیان تحت محاصره وادار کند.
نتیجه‌گیری
در شرایطی که غزه در آستانه یک فاجعه انسانی بی‌سابقه قرار دارد، گذرگاه رفح تنها راه نجات است. بازگشایی این مسیر می‌تواند جان هزاران انسان را نجات دهد، قحطی را مهار کند و امکان کمک‌رسانی بشردوستانه را فراهم آورد. جامعه جهانی نباید اجازه دهد که ملتی به دلیل محاصره و سیاست‌های تحمیلی از بین برود. رفح باید باز شود؛ قبل از آنکه دیر شود.
نظر
ارسال نظر برای این مطلب