طی یک ماه اخیر و پس از اعلام جزئیات طرح 28بندی ترامپ با هدف رسیدن به صلح در اوکراین و مذاکرات در خصوص چارچوب اجرای این طرح آمریکا[1]، گزارش ها حاکی از برگزاری جلسات گفتوگوی پنجساعته بین هیئتهای آمریکا و اوکراین در شهر میامی ایالت فلوریدای آمریکا میباشد. این گفتوگو و مذاکرات انجام شده بین نمایندگان آمریکا و اوکراین در اصل درباره مرزهای پساجنگ با روسیه انجام شده و تمرکز اصلی آن بر تعیین حدود مرزهای پساجنگ عنوان شده است.
در این مذاکرات از طرف آمریکا، استیو ویتکاف، فرستاده ویژه ترامپ، مارکو روبیو، وزیر امور خارجه و جرد کوشنر، مشاور و داماد ترامپ، حضور داشتند. از طرف اوکراینی نیز رستم عمروف، مشاور امنیت ملی، آندری هنتوف، رئیس ستاد ارتش و وادیم اسکِیبیتسکی، معاون رئیس اطلاعات ارتش، حضور بهم رساندند. پس از برگزاری این جلسه پنج ساعته مقامات اوکراینی جلسه را «فشرده و دشوار» اما «سازنده» توصیف کردند؛ این توصیف یقیناً نشاندهنده آن است که شکافها همچنان باقیمانده و اختلافات قبلی نیز هنوز پابرجاست. از نگاه کارشناسان بسیاری مهمترین مورد اختلافی طرفین اختلاف بر سر اعطای حاکمیت کریمه و دونباس میباشد. چراکه عملاً کییف توافق روی مرزهای ۱۹۹۱ را مطالبه مینماید، واشنگتن با شدت تمام به دنبال رسیدن به توافقی عملی است تا از نتایج حاصله منتفع شود و روسیه نیز موضوع حاکمیت این مناطق را مسألهای مهم و حاکمیتی میداند.
درهمین خصوص و بنابه اظهارات یوری اوشاکُف، دستیار رئیسجمهوری روسیه در سیاست خارجی موضوع حاکمیت روسیه بر منطقه «کریمه و دونباس» در شرق اوکراین «مساله سرزمینی» آنها بوده[2] و ولادیمیر پوتین بارها به صورت علنی اعلام کرده که روسیه چه از طریق مذاکرات و چه با استفاده از نیروی نظامی کنترل این مناطق را در دست خواهد گرفت.[3]
بنظر میرسد این مذاکرات که بهطور مستقیم بر ترسیم خطوط مرزی آینده میان روسیه و اوکراین متمرکز بود با دادن یک امتیاز دردناک و از نظر سیاسی مخرب برای اوکراین و زلنسکی همراه خواهد شد. آمریکا میخواهد که اوکراین برای ترغیب ولادیمیر پوتین به صلح، کل منطقه دونباس در شرق اوکراین را به روسیه تحویل داده و هرگونه ادعای بعدی در این خصوص را رد نماید.
کارشناسان و تحلیلگران بر این باورند بار فشار ناشی از وعدههای ارائه شده از سوی ترامپ در خصوص صلح سریع در اوکراین، خستگی جنگ و ملاحظات داخلی آمریکا، فشار برای رسیدن به توافق را افزایش داده و از این روی ترامپ و آمریکا بدنبال رسیدن به یک توافق صلح حتی بهشکلی ناپایدار هستند. درعین حال از سوی اروپا نیز نشانههایی از فعالشدن مسیر حلوفصل سیاسی و ورود اروپا به خط میانجیگری نیز دیده شده است. در این باره مقرر شده است نخستوزیر جمهوری چک از طرف اتحادیه اروپا با پوتین دیدار کرده و درخصوص مذاکرات صلح از مسیر میانجیگری اروپا نیز مذاکراتی انجام گردد. این موضوع نشانههایی از فعالشدن راه دیپلماتیک و بازگشت اروپا بهنقطه موردِنظر کرملین برای پیگیری مذاکرات صلح و تعیین مرزهای پساجنگ زیر فشار ایالاتمتحده و در چارچوبهای مورد قبول مسکو و میانجیگری اروپا می باشد.
درعین حال در دیگر سو و پس از انجام مذاکرات نمایندگان آمریکا و اوکراین درباره مرزهای پساجنگ با روسیه نشریه «تایم» دیدار «ولادیمیر پوتین» با نماینده ویژه ترامپ در مسکو را پس از سفر ویتکاف و کوشنر به فلوریدا و مذاکره با مقامات اوکراینی، مرحلهای حیاتی از دستیابی به صلح روسیه و اوکراین دانسته که تلاش داشته است مسیری را برای رفع بزرگترین مسائل حلنشده و چالشهای باقیمانده فراهم کند.[4]
دیداری که طی هفته قبل و بهمدت بیش از سه ساعت انجام پذیرفته که علاوه بر پوتین و ویتکاف، یوری اوشاکُف دستیار رئیسجمهوری روسیه در امور سیاست خارجی و کریل دمیتریف، رئیس صندوق سرمایهگذاری مستقیم روسیه (RDIF) و جرد کوشنر، از مقامات آمریکا نیز حضور داشتند که طبق آخرین گزارشها این دیدار پس از اعلام سیاست حفظ اسرار از سوی طرفین و پایبندی به «اصل سکوت» بدون دستیابی به نتیجه مشخص و قطعی و تنها بیان ادامه مذاکرات و تماس ها بین روسیه و ایالاتمتحده به پایان رسیده است.[5]
در خاتمه لازم به ذکر است که پس از ارائه طرح 28بندی ترامپ و ادامه مذاکرات صلح زیر سایه فشار آمریکا بر زلنسکی جهت پذیرش شروط مطرحشده، بنظر میرسد نشانههایی از تلاشهای اروپا جهت میانجیگری از مسیر حلوفصل سیاسی فعال شده و طرفین با پیگیری تعیین مرزهای پساجنگ با روسیه و ترغیب پوتین بهپایان درگیریها در مقابل تحتفشار قراردادنِ زلنسکی بسیار سخت اما جلوبرنده توصیف شده است. دراینباره ترامپ هم اخیراً در پاسخ بهسؤالی درخصوص ازدست دادن سرزمینهایی که اوکراین درجریان درگیری از دست نداده بود پاسخ مثبت داده و بیان داشته بود : «بله، آنها بهزودی آن را از دست خواهند داد».[6]
اکنون چنین بنظر میرسد پس از مذاکرات فشرده در فلوریدا و متعاقباً در مسکو، فشار آمریکا برای صلح و قبول بخش اعظمی از درخواستهای حداکثری روسیه در آستانه حصول باشد.
نظر
ارسال نظر برای این مطلب