پیمان استراتژیک روسیه و ونزوئلا در جهت نظمی چندقطبی
طی روزهای اخیر، «پیمان مشارکت و همکاری استراتژیک» بین دو کشور متحد روسیه و ونزوئلا، باهدف همکاری‌های راهبردی مسکو و کاراکاس به مدت ۱۰ سال به امضا رسید. هرچند ایده اصلی این پیمان چندین ماه قبل‌تر مطرح گردیده بود اما طی روزهای گذشته و با اتفاق آرا در مجلس ملی ونزوئلا به‌عنوان نمادی از اتحاد داخلی در جهت حفظ روابط راهبردی با روسیه تصویب شده و هدف نهایی و پنهان این توافق راهبردی مقابله‌ای قوی‌تر از گذشته در مواجهه باسیاست‌های سلطه‌جویانه آمریکا بیان شده است.
در ابتدا لازم به‌ذکر است مقامات هر دو دولت بیان‌داشته‌اند گسترش همکاری‌ها در ابعاد مختلف، منجر به دستیابی به توانایی‌های دوچندان جهت مواجهه و نیز تاب‌آوری منعطف‌تر در مقابل فشارهای قدرت‌های غربی خواهد بود. تصویب این توافق با اکثریت آرا در مجلس ونزوئلا نشان‌دهنده آن است که تمامی ارکان قدرت در این کشور خواهان همکاری همه‌جانبه با مسکو در فرازونشیب‌های ناشی از تهدیدات نظامی فزاینده ایالات‌متحده علیه ونزوئلا می‌دانند.
در عین‌حال که روسیه و ونزوئلا با تحریم‌های زورگویانه غرب دست‌وپنجه نرم می‌کنند، هر دو کشور این همکاری‌ها را بخشی از راهبرد چند قطبی‌سازی نوین جهانی می‌دانند و سران مسکو و کاراکاس طبق این توافقنامه هم‌پیمان شدند که در مقابله با فشارهای واشنگتن و غرب ضمن احترام متقابل و ایستادگی مشترک، به اهداف از پیش تعیین شده خود پایبند باشند.
درهمین خصوص روی دازا، عضو مجلس ملی ونزوئلا و نایب رئیس کمیته روابط خارجی در جلسه پارلمانی این کشور بیان داشت: «پیمان مشترک روسیه و ونزوئلا پیامی از صلح و حق حاکمیت در شرایط ژئوپلیتیکی امروزه بوده و زیربنای حق تعیین سرنوشت مردم است. چراکه ایالات متحده در تلاش است تا ونزوئلا را مستعمره خود کند».
طی روزهای اخیر، نیروهای نظامی ونزوئلا جهت آمادگی مقابله با استقرار بیش از چهار هزار نفر نیروی نظامی آمریکایی در نزدیکی سواحل این کشور، رزمایش‌های نظامی گسترده‌ای را در مرزهای سرزمینی خود آغاز نموده‌اند که شامل مشارکت نیروهای دریایی، هوایی و توپخانه‌ای نیز می‌شود. طبق گزارشات برخی منابع خبری، جنگنده‌های روسی نیز در این رزمایش‌ها حضور داشته‌اند. درهمین خصوص نیکلاس مادورو، رئیس‌جمهور ونزوئلا بیان داشته است که درکنار اجرای رزمایش‌های حوزه کارائیب، ایالت‌های دیگری نیز درحال انجام رزمایش‌های مشابه دفاعی و نظامی هستند تا این کشور آمادگی نظامی کافی در برابر هر نوع سناریوی احتمالی آمریکا را داشته باشد. چراکه به‌باور مادورو اقدامات ایالات‌متحده فقط تنش نبوده بلکه تجاوز آشکار نظامی می‌باشد.
لازم به ذکر است این توافقنامه روابط دو کشور را در حوزه‌های انرژی، دفاعی و نیز فناوری تعمیق بخشیده و در ادامه با بهره‌گیری از ابزارهای مالی به‌غیراز دلار در راستای مقابله با سلطه غرب عمل نموده و به ابزاری کارآمد برای همکاری‌های عمیق‌تر دو کشور و متحدین آنها در برابر اهداف یک‌طرفه آمریکا تبدیل خواهد شد.
در نگاهی دیگر این پیمان می‌تواند به ابزاری کارآمد برای تأثیر بیشتر کاراکاس بر سایر کشورهای آمریکای لاتین بدل‌شده و ازآنجاکه نیکلاس مادورو با این اتحاد راهبردی حمایت بیشتر اقتصادی و سیاسی روسیه را به‌همراه خواهد داشت می‌تواند برای حفظ قدرت و تثبیت موقعیت ژئوپلیتیکی خود در آمریکای لاتین و بین سایر کشورهای ضد امپریالیستی نظیر کوبا، بولیوی و نیکاراگوئه نیز از این توافق بهره گیرد و در‌مقابل، برای روسیه هم وسیله گسترش مناسبات در آمریکای لاتین یا همان حیاط‌خلوت ایالات‌متحده را شکل می‌دهد و همین مسأله موجب تضعیف موقعیت فعلی واشنگتن خواهد شد. چراکه با گسترش حضور روسیه در منطقه باهدف حمایت از حاکمیت ملی ونزوئلا و امنیت منطقه‌ای و ایجاد بازدارندگی و حفاظت از منافع مشترک، نزدیکی نظامی هرچه بیشتر به ایالات‌متحده را سبب گردیده و عملاً ضمن تقویت جایگاه مسکو منجر به احاطه هرچه بیشتر ونزوئلا بر حوزه دریای کارائیب و تحکیم موقعیت آنها در پاسخ به تهدیدات نظامی ایالات‌متحده خواهد شد. دراین خصوص بهتر است بدانیم که طی روزهای اخیر ترامپ جزئیات تصمیم خود برای صدور مجوز فعالیت سیا در ونزوئلا را با اهدافی چون سرنگونی دولت منتخب مردمی ونزوئلا منتشر کرده است.
بنابه نظر کارشناسان بسیاری، این توافق راهبردی ضمن ایجاد مزایای مشترک دفاعی و امنیتی، در زمینه‌های اقتصادی هم با تسهیل صادرات و واردات بین دو کشور و منطقه گسترده جغرافیایی و نیز با عملیاتی شدن طرح‌های مشترک انرژی در حوزه‌های نفت و گاز و نیز اجرای پروژه‌های معدنی منجر به رونق اقتصادی بیشتر و سودمندی هر دو طرف این پیمان شده و در کنار آن پروژه‌هایی مشترک برعلیه تروریسم و قاچاق مواد مخدر، توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل هوایی بین دو کشور و تقویت همکاری‌ها در چارچوب اوپک و مجمع کشورهای صادرکننده گاز، گسترش روابط در حوزه سلامت و بسیاری موضوعات دیگر را در دستور کار خواهد داد.
در پایان لازم به ذکر است با نگاهی کلان‌تر به توافق راهبردی 10ساله روسیه و ونزوئلا این پیمان راهبردی را می‌توان به عنوان تکه‌ای مهم از ساخت پازل نظم نوین چندقطبی جهانی ارزیابی نمود.
نظر
ارسال نظر برای این مطلب