در سال‌های اخیر، افزایش تنش‌ها و درگیری‌ها در تنگه تایوان به یکی از موضوعات مهم ژئوپلیتیکی تبدیل‌شده است. در همین چارچوب اسناد فاش شده نشان می‌دهد که روسیه و چین گام‌های جدیدی در راستای تعمیق همکارهای راهبردی-نظامی خود برداشته‌اند. ازجمله انتقال تجهیزات زرهی و فناوری‌های پیشرفته تا آموزش نیروهای چینی. این تحولات می‌تواند تغییراتی در موازنه قدرت در شرق آسیا به همراه داشته باشد.
بر اساس اطلاعات مورد بررسی و تحلیل مؤسسه سلطنتی خدمات متحد (RUSI)، روسیه در قالب یک همکاری محرمانه متعهد شده است یک گردان کامل تجهیزات زرهی هوابرد شامل ۳۷ دستگاه BMD-4M (زرهی سبک تهاجمی آبی-خاکی)، ۱۱ دستگاه Sprut-SDM1 (توپ ضدتانک آبی‌خاکی)، ۱۱ دستگاه نفربر BTR-MDM Rakushka، خودروهای فرماندهی و دیده‌بانی سری Rubin و KSHM-E، به همراه پهپادهای Orlan-10 را به کشور چین واگذار کند. این ترتیبات نظامی علاوه بر واگذاری و تأمین تجهیزات، شامل سیستم‌های پاراشوت پیشرفته برای پرتاب بار از ارتفاع، ایجاد مراکز تعمیر و نگهداری در خاک چین و انتقال کامل مستندات فنی برای بومی‌سازی فناوری‌ها نیز می‌شود.[1]
ذکر این نکته اهمیت دارد که در کنار انتقال و تأمین تجهیزات، آموزش یگان‌های چترباز ارتش خلق چین و نیروهای ویژه توسط روسیه از ابعاد مهم این همکاری می‌باشد تا چین تجربه مستقیم از شیوه‌های فرماندهی و عملیات روسی کسب کند. چراکه بدون آموزش نیروها، تجهیزات پیچیده‌ای مانند BMD-4M یا سامانه‌های ضدتانک Sprut-SDM1 قابلیت استفاده کامل در عملیات‌های ترکیبی را نخواهند داشت. بر اساس این اسناد فاش شده از اهداف مهم این آموزش‌ها انتقال رسمی تجارب رزمی روسیه در عملیات‌های نظامی واقعی با توجه به تجربه سال‌های اخیر مسکو و درگیری روسیه به‌واسطه بحران در اوکراین، به ارتش چین می‌باشد و شامل تمارین مشترک در خاک روسیه و نیز خاک چین خواهد بود[2].
همکاری با روسیه به چین امکان می‌دهد تجربه رزمی کسب کرده و دکترین عملیات هوابرد خود را بازنگری ، توسعه و ارتقا بخشد. همچنین علاوه بر کسب تجربه، این تعامل امکان توسعه تولید بومی تجهیزات مشابه در آینده را نیز برای چین فراهم می‌کند و وابستگی خود به تأمین خارجی را تا حد ممکن کاهش خواهد داد که همین امر منجر به خودکفایی و بالا رفتن توان نظامی چین در سناریوهای مطرح‌شده علی‌الخصوص بحران در تنگه تایوان می‌شود.[3]
در ادامه همکاری‌های فنی و آموزشی میان روسیه و چین، هدف اصلی تقویت توانمندی‌های هوابرد ارتش آزادی‌بخش خلق (PLA) برای انجام عملیات سریع و مؤثر در نزدیکی بندرها و فرودگاه‌های تایوان بیان شده است. این تعاملات نظامی در جهت هموار ساختن مسیر برای ورود نیروهای بعدی و آسان‌تر شدن عملیات‌های ترکیبی در صورت درگیری و تنش در تنگه تایوان هستند. این تلاش‌ها در راستای تعمیق روابط استراتژیک نظامی بین مسکو و پکن ارزیابی شده و در صورت وقوع هر نوع بحران در تایوان می‌تواند ضمن ایجاد آمادگی قبلی برای مقابله با آن‌ها، نقشی دوچندان در پیشبرد و مدیریت عملیات نظامی ایفا کند[4]
هرچند ذکر این مطلب ضروری است که این تعامل تسلیحاتی میان دو کشور علاوه بر آموزش و تقویت توان چین، برای مسکو فرصتی بالقوه و مهم در تأمین مالی صنایع دفاعی درگیر در بحران اوکراین ساخته است. روسیه به چین تجهیزاتی نظیر خودروهای زرهی BMD-4M، توپ‌های ضدتانک Sprut-SDM1 و حتی سامانه‌های فرماندهی هوابرد را به ارزشی بالغ‌بر ۵۸۴ میلیون دلار ارسال کرده است که برای روسیه که درگیر تحریم‌های غرب و فشارهای اقتصادی برگرفته از این تحریم‌هاست، تأمین مالی بسیار مهمی بشمار می‌رود. ضمن اینکه پکن با تأمین مواد اولیه و تجهیزات موردنیاز روسیه در ساخت پهپادها و قطعات نظامی مورد نیاز همکاری و مشارکت کرده است. به گزارش برخی منابع، چین در سال ۲۰۲۳ حدود ۹۰٪ از واردات میکروالکترونیک و ۷۰٪ از واردات ماشین‌ابزار روسیه را تأمین کرده است.[5]
این روابط دوجانبه، به‌خصوص در زمینه فناوری‌های پیشرفته، نشانی روشن از وابستگی متقابل و ارتقای روابط راهبردی میان دو کشور است.با نگاهی اجمالی به‌تمامی ابعاد همکاری نظامی روسیه و چین درمیابیم که این رابطه فراتر از یک معامله ساده تسلیحاتی بوده و عملاً شامل انتقال تجهیزات پیشرفته، آموزش نیروهای ویژه، ایجاد توانمندی هوابرد برای چین و همچنین تقویت صنایع دفاعی روسیه در دیگر سو می‌شود. برای چین، این تعامل به معنای کسب تجربه نظامی، پیشرفت دکترین هوابرد و ایجاد ظرفیت تولید بومی تجهیزات پیشرفته است و این در حالی است که برای روسیه، علاوه بر تأمین مالی صنایع دفاعی درگیر در اوکراین، باعث افزایش تعامل راهبردی چین به مسکو می‌شود. به‌طورکلی، این همکاری نظامی نه‌تنها توان دفاعی ورزمی چین را افزایش می‌دهد، بلکه می‌تواند موازنه قدرت در شرق آسیا و به‌ویژه احتمال تنش مربوط به تنگه تایوان را تحت‌الشعاع قرار دهد و پیامدهای راهبردی وسیعی در جهت امنیت منطقه‌ای و نظم بین‌المللی به همراه داشته باشد[6].
همکاری روسیه و چین نه‌تنها در سناریوی تصرف تایوان می‌تواند نقشی مهم داشته باشد بلکه برای قدرت‌نمایی منطقه‌ای پکن در مقابل رقیبان آسیایی و غربی ابزاری قابل‌توجه و مهم به شمار می‌آید.
نظر
ارسال نظر برای این مطلب