چند جبهه، چند سلاح، یک هدف: استراتژی ترکیبی ایران علیه اسرائیل
913 Views

چند جبهه، چند سلاح، یک هدف: استراتژی ترکیبی ایران علیه اسرائیل

جنگ ۱۲ روزه اخیر میان ایران و رژیم صهیونیستی، نقطه‌ی عطفی در معادلات نظامی و امنیتی منطقه محسوب می‌شود. این درگیری نه تنها ابعاد جدیدی از توانایی‌های نظامی ایران را به نمایش گذاشت، بلکه ضعف‌های ساختار دفاعی اسرائیل، به ویژه سامانه پر هزینه‌ی گنبد آهنین، را آشکار ساخت.
آنچه در این رویارویی مورد توجه تحلیلگران قرار گرفت، نه یک درگیری سنتی، بلکه حملات ترکیبی ایران بود که از قدرت نظامی چندلایه و چندساحتی تهران حکایت داشت و رژیم صهیونیستی را در چندین جبهه و در ابعاد مختلف نظامی، هوایی، سایبری و جنگ الکترونیک به چالش کشید.
قدرت تهاجمی دقیق و چند مبدأ
یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌های این درگیری، قدرت تهاجمی دقیق و چند مبدأ ایران بود. در این جنگ شاهد شلیک همزمان موشک‌های برد بلند و موشک‌های نقطه زن از نقاط مختلف سرزمین پهناور ایران بودیم. علاوه بر ایران، متحدان منطقه ای این کشور به ویژه یمن نیز در طی جنگ نقاط مختلف سرزمین های اشغالی را هدف قرار دادند. این استراتژی، ساختار پدافندی اسرائیل، از جمله سامانه‌های گنبد آهنین و فلاخن داوود را دچار اختلال و فرسایش بی‌سابقه‌ای کرد.
تحلیلگران نظامی بر این باورند که هدف از این حملات چندوجهی، ایجاد اشباع پدافندی و سردرگمی در سیستم‌های فرماندهی و کنترل اسرائیل بوده است. همزمان با شلیک انبوه و هماهنگ موشک‌ها از جهات مختلف، سیستم‌های راداری اسرائیل برای شناسایی و رهگیری هر پرتابه دچار چالش جدی شدند. این تاکتیک، فرصت‌های حیاتی برای تصمیم‌گیری و واکنش به موقع را از پدافند اسرائیل سلب کرد و منجر به عبور تعداد قابل توجهی از موشک‌ها و اصابت آن‌ها به اهداف از پیش تعیین شده شد.
گزارش‌ها حاکی از آن است که زیرساخت‌های حیاتی و مراکز نظامی استراتژیک در عمق خاک اسرائیل تحت حملات دقیق قرار گرفتند که خسارات قابل توجهی را به همراه داشت. این نوع حمله، مفهوم سنتی دفاع هوایی را زیر سوال برد و نشان داد که چگونه با یک رویکرد هوشمندانه و هماهنگ، می‌توان بر پیشرفته‌ترین سامانه‌های پدافندی نیز غلبه کرد.
عملیات پهپادی انبوه و هوشمند
در کنار حملات موشکی، عملیات پهپادی انبوه و هوشمند ایران نقش کلیدی در موفقیت این حملات ایفا کرد. ده‌ها فروند پهپادهای هوشمند، به ویژه از مدل‌های شاهد و مهاجر، با پرواز در ارتفاعات و سرعت‌های متفاوت، لایه‌های دفاعی اسرائیل را با چالش جدی مواجه ساختند. این پهپادها نه تنها به عنوان پرتابگرهای ارزان قیمت برای حملات انتحاری و یا شناسایی عمل می‌کردند، بلکه به عنوان طعمه‌هایی برای فریب سامانه‌های پدافندی و خالی کردن موجودی رهگیرهای گران قیمت این رژیم نیز به کار گرفته شدند.
گزارش‌های میدانی و تحلیل تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهد که این پهپادها با موفقیت از لایه‌های دفاعی عبور کرده و مراکز حساس نظامی، اقتصادی و زیرساختی اسرائیل را هدف قرار دادند. هزینه رهگیری هر پهپاد با موشک‌های گنبد آهنین در مقایسه با هزینه ساخت یک پهپاد، نشان از یک نبرد نابرابر اقتصادی در بعد نظامی دارد که به نفع ایران تمام شد.
جنگ سایبری و فریب الکترونیکی
یک بُعد حیاتی و کمتر دیده‌شده در این درگیری، جنگ سایبری و فریب الکترونیکی بود. پیش از آغاز حملات فیزیکی و در طول آن، ایران با حملات سایبری پیچیده به زیرساخت‌های حیاتی اسرائیل، به ویژه سامانه‌های هشدار و فرماندهی، اختلالات گسترده‌ای را ایجاد کرد. این حملات نه تنها منجر به از کار افتادن موقت برخی از سیستم‌های راداری و ارتباطی شد، بلکه با تزریق اطلاعات نادرست و فریب الکترونیکی، واکنش دشمن را کُند و ناکارآمد ساخت.
گزارش‌هایی از حملات سایبری به سرورهای کلیدی نظامی و دولتی، حملات فیشینگ هدفمند به پرسنل کلیدی دفاعی و انتشار بدافزارها در شبکه‌های حساس منتشر شده است. این عملیات سایبری، امکان تبادل اطلاعات صحیح و به موقع بین واحدهای مختلف نظامی اسرائیل را مختل کرد و به نفع نیروهای مهاجم تمام شد. در برخی موارد، سیستم‌های هشدار اولیه با اطلاعات غلط پر شده و باعث هدر رفتن مهمات پدافندی بر روی اهداف غیرواقعی شدند. این بُعد از درگیری، نشان داد که جنگ‌های مدرن نه تنها در ابعاد فیزیکی، بلکه در عرصه مجازی و الکترونیکی نیز تعیین کننده هستند و ایران در این حوزه نیز به توانایی‌های قابل توجهی دست یافته است.
هماهنگی کامل با محور مقاومت
یکی از عوامل کلیدی موفقیت ایران در این جنگ، هماهنگی کامل با محور مقاومت بود. این هماهنگی فراتر از تبادل اطلاعات و پشتیبانی لجستیکی بود و به یک هم‌افزایی نظامی بی‌سابقه تبدیل شد. متحدان ایران، همزمان با حملات ایران، جبهه دشمن را از چند سو به آتش کشیدند. این عملیات هماهنگ، نیروهای دفاعی اسرائیل را در جبهه‌های متعدد درگیر و توانایی آن‌ها برای تمرکز بر یک جبهه خاص را سلب کرد.
به عنوان مثال، در حالی که ایران از شرق به اسرائیل حمله می‌کرد، انصارالله یمن با حملات پهپادی و موشکی دوربرد خود، تهدیدی از جنوب برای اسرائیل ایجاد کرد.
پدافند بومی کارآمد
در حالی که ایران در جبهه تهاجمی به موفقیت‌های چشمگیری دست یافت، توانایی‌های پدافندی آن نیز در این درگیری مورد توجه قرار گرفت. پدافند بومی کارآمد ایران با استفاده از سامانه‌های پیشرفته‌ای مانند باور ۳۷۳ و سوم خرداد توانست ضدحملات رژیم صهیونیستی را مهار کند. این سامانه‌ها، که کاملاً بومی‌سازی شده‌اند، با قابلیت‌های رهگیری دقیق و پوشش منطقه‌ای وسیع، توانستند بخش قابل توجهی از موشک‌ها و پهپادهای شلیک شده توسط اسرائیل را منهدم کنند.
گزارش‌ها نشان می‌دهد که تلاش‌های اسرائیل برای پاسخ به حملات ایران، تا حد زیادی با موفقیت سیستم‌های پدافندی بومی ایران خنثی شده است. این امر نه تنها از آسیب‌های جدی به زیرساخت‌های ایران جلوگیری کرد، بلکه به تقویت اعتماد به نفس داخلی و منطقه‌ای نسبت به توانایی‌های دفاعی ایران افزود. این سامانه‌های پدافندی، که سال‌ها مورد توجه و تمسخر رسانه‌های غربی قرار گرفته بودند، در عمل توانایی‌های خود را به اثبات رساندند و نشان دادند که ایران در حوزه پدافند هوایی نیز به خودکفایی و کارآمدی قابل قبولی دست یافته است.
در نتیجه
جنگ ۱۲ روزه اخیر با رژیم صهیونیستی، به وضوح نشان داد که ایران به یک قدرت نظامی چندلایه و چندساحتی تبدیل شده است که توانایی‌های آن فراتر از تصورات قبلی است. ترکیب موشک‌های نقطه زن با پهپادهای هوشمند، در کنار جنگ سایبری و هم‌افزایی بی‌بدیل با محور مقاومت، یک معماری دفاعی و تهاجمی کارآمد را برای ایران فراهم آورده است.
این جنگ، نه تنها یک پیروزی نظامی برای ایران و محور مقاومت محسوب می‌شود، بلکه یک هشدار جدی به تمامی بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای است که دوران حکمرانی بلامنازع یک قدرت خاص در این منطقه به پایان رسیده است. آینده نظامی منطقه، بی‌شک تحت تأثیر این نمایش قدرت نظامی چندوجهی ایران قرار خواهد گرفت و نیازمند بازنگری در استراتژی‌های دفاعی و امنیتی خواهد

نویسنده: محمدصالح قربانی

https://www.aljazeera.com/news/2025/6/18/how-has-iran-managed-to-pierce-through-israels-air-defence-systems

https://www.thedailystar.net/opinion/views/news/how-ai-shaped-the-iran-israel-12-day-war-3927726
https://www.timesofisrael.com/irans-cyber-threat-largely-fizzled-much-like-its-military-during-israeli-and-us-strikes
نظری برای این مطلب ثبت نشده است.
نظر
ارسال نظر برای این مطلب