کاهش صادرات چین به ایالات متحده در آستانه مذاکرات دوجانبه
در روزهای اخیر دولت چین در راستای برنامه بلند مدت خود مبنی بر پیشرفت اقتصادی‌اش، بصورت هدفمند صادرات خود به ایالات متحده را کاهش داده است1. این اقدام در شرایطی صورت گرفت که در روزهای گذشته رییس جمهور ایالات متحده با همتای چینی خود چندین بار بصورت تلفنی گفتگو کرده بود. بسیاری از کارشناسان اقتصادی معتقدند برنامه فعلی چین نمایش قدرت اقتصادی خود با پس زمینه انعطاف مقاصد تجاری می باشد. این مسئله به کشور چین کمک میکند صرفاً به بازارهای یک کشور خاص متکی نباشد و دست بازی برای هدف گذاری اقتصادی خویش داشته باشد. دولت ترامپ به دقت نظاره‌گر تحرکات اخیر کشور چین در زمینه اقتصادی می باشد. این کشور که درگیر موضوع تعرفه گذاری بر کشورهای مختلف دنیا می‌باشد درباره چین و بهم پیوستگی که اقتصاد دو کشور با یکدیگر دارد حساسیت مضاعفی بر چگونگی تعامل با دولت شی دارد و ترامپ علارغم لفاظی های چند ماهه خود، به دنبال توافق اقتصادی با چین است. در ادامه به بررسی ابعاد اقدام اخیر دولت چین نسبت به کاهش صادرات اقتصادی به ایالات متحده خواهیم پرداخت ؛
کاهش هدفمند وابستگی به بازارهای ایالات متحده؛ چین در ادامه سیاست های بلند مدت خود مبنی بر تنوع بخشی به مقاصد تجاری خویش، حجم صادرات محصولات مختلف خود به ایالات متحده را کاهش داده است و این مسئله باعث بوجود آمدن مشکلاتی برای مصرف کنندگان غربی شده است. صادرات چین به کشورهای آسیای جنوب شرقی البته رشد داشته است.2
ایالات متحده بعد از روی کار آمدن ترامپ و اقدامات پرتنش وی، در زمینه اقتصادی دچار نوعی از بی ثباتی شد و صادرکنندگان کشورهای دیگر باتوجه به نصب قانون های تجاری جدید در دولت ترامپ با مصائب ریز و درشتی روبرو شدند و این موضوع باعث شد که بازار ایالات متحده پر ریسک بنظر برسد. دولت شی با دیدن این وضعیت نسبت به سیاستگذاری جدیدی در زمینه صادرات به ایالات متحده طراحی خاصی نمود و بعد از کش و قوس های فراوان در مذاکرات تجاری با این کشور نسبت به کاهش صادرات به بازاهای ایالات متحده اقدامات لازم را انجام داد.
کارشناسان اقتصادی چین معتقدند باید نسبت به ایجاد تنوع در صادرات و گسترش بازارهای تجاری این کشور خصوصا در کشورهای نوظهور اقتصادی، قاره آفریقا، آسه آن و مگاپروژه یک کمربند یک راه اهتمام ویژه‌ای داشته باشند و دولت چین نباید خوشبینانه وعده های مبهم ترامپ مبنی بر سهل الوصول بودن توافق با ایالات متحده را باور نمایند و باید وابستگی اقتصادی خویش به ایالات متحده را کاهش دهد و نسبت به تجارت با کشورهای نامبرده اقدامات موثر بیشتری انجام دهد.
جهت‌گیری به‌سوی نظم اقتصادی چندقطبی، یکی از اهداف بلند مدت چین در زمینه اقتصادی و سیاسی تلاش برای ایجاد جهانی چند قطبی است3. این هدف در بعد اقتصادی میتواند به معنای مشارکت تجاری با کشورهای همسو و مستقل باشد. در راستای رسیدن به هدف مذکور کشور چین باید تلاش کند نظم اقتصادی مبتنی بر دلار را تضعیف نماید. افول ارزش دلار در مبادلات اقتصادی بین المللی میتواند هیمنه اقتصادی ایالات متحده را کاهش دهد. کشورهای زیادی در جهان علاقه مند به مشارکت در این طرح اقتصادی مبتنی بر مبادلات نوین اقتصادی ( اقتصاد دیجیتال ) یا تقویت ارزهای محلی در مبادلات دو جانبه می باشند. هرچه کشورهای جهان به سمت تضعیف ارزش های غربی بروند، نظم مبتنی بر چند قطبی گرایی نیز تقویت خواهد شد و شراکت های جنوب محور از قدرت بیشتری برخوردار خواهند شد. چین نیز در این مسیر میتواند بخشی از نظم مالی مبتنی بر دلار را دور بزند.
تمرکز چین بر فناوری‌های نوین، تکیه دولت چین در سال های اخیر بر استفاده از فناوری های نوین در عرصه های مختلف تولیدی می باشد. اقتصاد مبتنی بر فناوری های نوین در چین مثال های بارزی دارد از جمله خودروهای برقی پنل‌های خورشیدی و باتری‌های لیتیومی. این سه محصول چینی در ماه های اخیر رشد بالایی در صادرات دولت چین داشته اند. با استفاده از این سیاست فناوری محور، صادرات چین میتواند با تنوع مقاصد بیشتری روبرو شود. فقط در ماه مه میلادی 4 درصد رشد در این سه محصول صادراتی ثبت شده که در نوع خود کم سابقه بود. در واقع سیاستگذاری فناوری محور چین میتواند رشد صادراتی و تنوع بخشی مناسبی به اهداف تجاری دولت چین ورای تمرکز به بازارهای ایالات متحده باشد.
در مجموع باید گفت، سیاست چین در روزهای اخیر میتواند نشانه‌ی آمادگی این کشور برای روزهای بحران‌خیز آینده باشد و در صورت قطع کامل صادرات این کشور به ایالات متحده، دولت چین میتواند طرح‌های جایگزین صادراتی خود را به سرعت پیاده نماید. عده ای دیگری از کارشناسان اقتصادی معتقدند که سیاست اخیر چین میتواند نوعی بلوف برای دولت ترامپ باشد و درهم تنیدگی اقتصادی دو کشور بقدری پیچیده است که هیچکدام از طرفین نمی‌توانند مستقلا از یکدیگر پیشرفت اقتصادی نمایند و بازارهای دو طرف جایگزین ناپذیر است. بنابراین احتمال وقوع هرکدام از این دو سناریو وجود دارد و باید متنظر اتفاقات آینده بود.
امیرعلی یگانه
نظر
ارسال نظر برای این مطلب